Erdoğan’ın Moralsiz Ayasofya Açıklaması

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Ayasofya açıklaması sırasında son dönemde görmediğim kadar moralsiz gördüm. Daha bir yıl önce Ayasofya’yı ibadete açma fikri gündeme getirildiğinde “Önce karşısındaki Sultanahmet’i doldurun, provokasyonlara gelmeyiz” demişti.

• Erdoğan’ın bir yıl içerisinde bu açıklamasının tam zıttını eyleme dökmesi Türk siyaseti için yeni değil, Cumhurbaşkanı siyasi kariyeri boyunca pek çok kez bugün A dediğine yarın B dedi. Burada yeni olan AKP’nin ilk kez Türkiye’yi kimlik politikasına sıkıştırma gayretlerinin Etkisiz kalmasından endişe duyması.
• Erdoğan’ın moralsizliği de buradan kaynaklanıyor. Ayasofya hamlesinin temel motivasyonu, aşırı derecede bozulan makro ekonomik dengelerin artık kimlik politikalarıyla konsolide edilebilen kitleleri teskin edememesi.
• Zira bu kitleler zaten ekonomik yoksulluğa alışkın olmalarından ötürü, büyük kazanç hırsları taşımıyorlardı ve minik yardımlarla gönülleri alınabiliyor, onlara seçkinler karşısında özgüven kazandıran, kendileri gibi görünen, davranan liderleri sayesinde modernitenin onları horgören bakışından kurtulduklarını hissediyorlardı.
• Bu maddi bir kazanımın çok ötesinde bir kabul görme ve manevi rahatlamaydı, kendi kimlikleri horgörülmüyor, aksine seçkinler yerden yere vuruluyor, görece az eğitimli olmak, halk bilgeliği şeklinde adlandırılarak muteber sayılıyordu.
• Fakat son ekonomik başaşağı gidiş, artık bu kitlenin de eskisinden daha güvencesiz ve yoksul olmasına yol açtı. Artık İş ve İşçi Bulma kurumunun önündeki insanlar tv röportajlarında avazları çıktığınca yakınıyorlar, ceplerinden yalnızca bir iki madeni para çıkıyor, işçi kurumuna her gün kilometrelerce yürüyerek geliyorlar, salt bir umut uğruna.
• Bu ekonomik kötüleşmeyi Covid de destekleyince, ekonomik kriz bundan böyle lafla savuşturulamaz oldu. Hükümetin ekonomiye ilişkin istatistikleri toplumun yalnızca seçkinleri için değil, diğer kesimleri için de inandırıcılığını kaybetti. Uzun süredir kullanılan “beka” meşrulaştırması artık işe yaramıyor.
• Yeni krizde suç FETÖ’ye de atılamıyor. Yanlış Suriye siyaseti yüzünden Türkiye’ye gelen göçmenler, hali hazırdaki bir parça kırıntı işleri de çok daha düşük ücretlere razı olarak alıyor. İstanbul ve Ankara’nın yitirilmesiyle seçmen zaten AKP’ye bir ihtar çekmişti.
• Yeni seçimde bu ihtarın artık daha büyük bir cezaya evrilmesinden çekiniyor Erdoğan ve bunda da haklı. Yeni ekonomik krizin faturasını artık CHP’ye kesmek de güç. Üst üste bu kadar yenilgi arasında AKP’ye yeni bir başarı öyküsü gerektiği için, Erdoğan en risksiz, en kolay ve en sansasyonel hamleye karar verdi:
• Ayasofya’nın ibadete açılması. Kolay, çünkü Erdoğan’ın bu kararı önünde durabilecek bir mekanizma yok, sansasyonel çünkü 1935’ten bu yana mütedeyyin ve muhafazakar kesim bunu bağrında simgesel bir anlamda büyük bir düş olarak saklıyor.
• Erdoğan şimdi gerçekleştirmesi pek kolay olan bu hamleyle hem tarihi bir başarı öyküsü inşa edebilecek: “65 yıl sonra Ayasofya’yı Batı(cılar)ın elinden geri alarak yeniden Müslümanların hizmetine verdi”

OKU; Ayasofya Neden Cami Oldu?

• Hem de hali hazırdaki ekonomik krizi, ilerleyen günlerde “Batı bize Ayasofya’yı, onların kalplerini söküp aldık, cami yaptık diye düşman oldular, ekonomimize operasyon çektiler, o yüzden kriz var” diyerek, suçu Batıya atmak için bir meşrulaştırma elde edecek.
• Bu hamleyi, AKP’nin eriyen oyları karşısında giderek çaresiz kaldığına ve tabanın bir kısmının da DEVA ve Gelecek Partisi’ne kaçmaması için böyle bir kolay kahramanlığa soyunduğunu düşünüyorum. Bundan böyle Erdoğan için başarı ve kahramanlık öyküleri yazmak için daha çok ekonomik kazanım gerekiyor.
• Ayasofya hamlesi pek başarılı olmayacak. AKP ve Erdoğan da bunun farkında olduğu için, bence moraller bozuk. Umuyorum ki en yakın zamanda içine düşülen bu ekonomik girdaptan kurtuluruz ve işler yeniden tüm Türkiye için daha iyi bir hale gelir.