Doğu Alman Casusu Hüseyin Yıldırım; (‘Ajan Blitz’)

Soğuk Savaş boyunca ortaya çıkan casusluk skandallarının en sarsıcı olanlarından birinin ortasında bir Türk vardı: Kırşehirli oto tamircisi Doğu Alman casusu Hüseyin Yıldırım, namı diğer Blitz.

• Her şey Doğu Almanya’nın Humboldt Üniversitesi’nde yabancı diller bölümünde hocalık yapan Manfred Severin’in 22 Ağustos 1988’de ABD’ye iltica etmesiyle başladı. Bir süredir Doğu Alman istihbarat örgütü HVA için çalışıyordu.

• HVA’daki görevi kritik operasyonlarda bilgi – belge değerlendirmesi ve sorgularda tercümanlık yapmak olan Severin, CIA tarafından tüm bildikleri anlatması karşılığında ABD’ye götürülme vaadiyle devşirildi.
• Severin gerçekten de bildiği ne varsa anlattı. Batı Almanya ve ABD istihbaratlarının özellikle teknoloji alanında attığı tüm adımları günü gününe öğrendiklerini, alınan istihbaratların kaynağının da ABD’li kıdemli çavuş James Hall olduğunu açıkladı.

• Rütbesi düşük olmasına rağmen elektronik istihbarat alanında çalıştığı için çok önemli bilgilere erişimi olan Hall’un verdiği belgeler hayati önemdeydi. HVA Başkanı Markus Wolf anılarında Hall’un açıklamaları için “Altın madeni bulmuştuk” yorumunu yapıyor.

• 1981-1985 arası Berlin’deki Amerikan üssünde 1986’da ise Frankfurt’ta görev yapan Hall, 1987’de ABD’ye dönmüştü. Severin’in ifadesi üzerine bir FBI ajanı kendini KGB ajanı olarak Hall’a tanıttı ve para karşılığı gizli belge istedi. Hall bu tuzağa düştü.
• İfadesinde bütün suçlamaları kabul eden Hall, komünist olmadığını yalnızca para kazanmak için casusluk yaptığını anlattı. Kendisinden belgeleri teslim alan ve ödemeleri yapan kişinin de adını açıkladı: Hüseyin Yıldırım.
• 1928’de Kırşehir’de doğan Yıldırım, 1964’te çalışmak için Batı Almanya’ya yerleşmişti. 1970’te Stuttgart’taki Mercedes Benz fabrikasında otomotiv teknisyeni olarak çalışmaya başladı. Hayatı da o günden sonra değişecekti.

• Yıldırım’ın biyografisindeki kırılma 1978’de Doğu Alman istihbaratıyla temas kurup otomotiv sanayi alanında casusluk yapmak istediğini belirtmesiyle yaşandı. HVA bu teklifle ilgilenmedi ancak askeri sanayide çalışması durumunda değerlendirebilirlerdi.
• 1979’da ise bu defa Batı Berlin Teufelsberg’de Amerikan üssü Andrew Kışlası’nın oto atölyelerinde işe girdi ve HVA’ya bir kez daha başvurdu. Teklifi bu defa kabul edildi. Görevi, ABD ordusunda ajan olmayı kabul edebilecek kişilerle bağlantı kurmaktı.

• James Hall’la Hüseyin Yıldırım 1982’de tanıştı. Yıldırım samimiyeti ilerlettikten sonra Hall’a getireceği belgeler karşılığında yüklü para ödemeyi teklif etti. HVA içinde Paul takma adı verilen Hall, Hüseyin “Blitz” Yıldırım’dan gelen teklifi kabul etti.
• Hall ifadesinde “Yıldırım benden bu bilgileri ‘Türk arkadaşları’ için istemişti, ben de Türkiye NATO üyesi bir müttefik olduğundan sakınca görmedim.” diye anlatıyordu Yıldırım’ın teklifini.
• İşin ilginç tarafı, Hall ABD’de yargılandığı sırada Yıldırım da ABD’de yaşıyordu. Berlin’de çalışırken dul bir asker eşi olan piyano sanatçısı Peggy Bie ile ilişkiye başlamış, ardından karısı ve iki çocuğunu terk ederek Peggy ile ABD’ye yerleşmişti.

• FBI Yıldırım’ı da yakaladı. Yıldırım ifadesinde antikomünist olduğunu, belgelerin önemli bir kısmını Hall’dan alıp Doğu Almanlar’ın eline geçmemesi için imha ettiğini veya sakladığını anlattı. Harita üzerinde belgeleri gömdüğü yerleri gösterip mahkemeye sundu.

• Berlin’e giden ABD’li savcı ve ajanlar Yıldırım’ın işaretlediği yerlerde araştırma yaptılar ve gerçekten de gizli damgalı çok sayıda evrak buldular. Ancak Yıldırım, mahkemede kendisine ısrarla sorulan, ilişkide olduğu diğer ajanların isimlerini vermeyi reddetti.
• Mahkeme, James Hall’u 40 yıl hapse mahkum ederken Hüseyin Yıldırım casus kuryeliği suçundan ömür boyu hapse mahkum etti. Ömrünün 14 yılını ABD hapishanelerinde geçiren Yıldırım’ın tüm af başvuruları reddedildi. Ta ki 2003’e kadar.

• 2003’te Türkiye Cumhuriyeti, ABD ile yapılan suçluların iadesi antlaşmasına dayanarak Yıldırım’ın Türkiye’ye iadesini talep etti ve 29 Aralık 2003’te Yıldırım Türkiye’ye teslim edildi. 30 Aralık’ta mahkemeye çıkarılan Yıldırım 17 yıl hapse mahkum edildi.
• Metris Cezaevi’ne konan Hüseyin Yıldırım bir gün sonra 31 Aralık 2003’te tahliye edildi. Tahliyenin sebebi Yıldırım’ın ABD’de hapiste kaldığı sürenin Türkiye’deki cezasından düşülmesiydi. Tahliyenin ardından Yıldırım, Almanya’daki eski eşinin ve çocuklarının yanına döndü.

• Hüseyin Yıldırım’ın öyküsü aradan yıllar geçse de gerek Almanya’da gerek ABD’de ses getirdi. 2004 yılında Almanya’da Deckname Blitz – Der Spion vom Teufelsberg (Kod Adı Blitz – Teufelsberg’deki Casus) ismiyle bir belgesele konu oldu.

• Gazeteci Aydın Ulun da 2008’de Yıldırım’ın biyografisini Kod Adı Blitz – Soğuk Savaş’ta Bir Türk Casusu ismiyle kitaplaştırdı ve kitap Doğan Kitap’tan yayınlandı.

• Peki Türkiye neden aradan yıllar geçtikten sonra iadesi konusunda ısrarcı olmuş ve yalnızca bir gün hapiste yatırıp serbest bırakmıştı. Flood’u yazarken yararlandığım Murat Yetkin’in Meraklısı İçin Casuslar Kitabı’nda bu konuda bir teorisi var.

• Yetkin, Yıldırım’ın MİT’le de bağlantılı olan bir çifte ajan olduğundan kuşkulanıyor. Zaten kendi de mahkeme ifadelerinde bunu iddia etmişti. Yani Yıldırım, Hall’a “Türk arkadaşlar için istiyorum” derken aslında yalan söylemiyordu.