Takım Yıldızları

Flood'un Yayınlandığı Tarih:21 Şubat 2020 @ 01:06

Yeryüzündeki sınırlar gibi gökyüzünde de sınırlar var. Gök küre 88 alana bölündü. Her alanda bir takımyıldızı var. Bu alanlar sayesinde pratik bir şekilde odak cismi buluruz. Arcturus Yıldızı’nı bulmam için Çoban Takımyıldızı alanını da bulmam lazım. Bulalım o halde.

• Çoban, Boötes, Avva ya da Sığırtmaç. Boötes kelime olarak “sığır çobanı” anlamında olsa da çobanın güttüğü sığır değil, Büyükayı ve Küçükayı takımyıldızlarıdır. Çoban kuzey kutbunun çevresinde hayrırarak ayılarını güder.

• Şimdi çok pratik bir yöntem göstereceğim. Gökyüzünde büyük bir alanı kaplayan Büyük Kepçe’yi (Büyükayı) mutlaka biliyorsunuzdur. Hep kuzeyde olur. Şimdi bu Büyük Kepçe’nin sapından bir çizgi çizdiğimizde dev kızıl yıldız Arcturus’a ulaşıyoruz.

• Arcturus Yıldızı, Çoban Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı. Aynı zamanda gökyüzünün en parlak yıldızlarından birisi. Hatta gökyüzünün en parlak dördüncü yıldızı. Dev turuncu bir yıldız.

• Kızıl dev yıldız Arcturus yaşamının son aşamalarında bir yıldız. (Genç yıldızlar mavi/beyaz, yaşlı yıldızlar turuncu/kızıl olurlar.) Arcturus yaklaşık 37 ışık yılı uzaklıkta bir yerlerde. Ya da şöyle söyleyeyim: Arcturus bizden 350 trilyon km uzaklıkta…

• Büyük Kepçe’yi gördüğünüz an (yılın her günü görebilirsiniz) çevresinde kızıl, parlak bir yıldız arayın. Her zaman göremezsiniz ama mutlaka görürsünüz. Kimi zaman ufka yakın, kimi zaman daha yükseklerde.

• Arcturus Yıldızı’nın büyüklüğünü düşünebilmek için.. Düşünülecek bir yanı da yok.

• 1893 Dünya Fuarı, Arcturus Yıldızı’nın ışığı ile aydınlatıldı. Bu garip olay için bilgisel:

27 Mayıs 1933 saat akşam 9’u gösterdiğinde gözlemevlerinden her biri Acturus Yıldızı’ndan gelen ışığı fotoelektrik hücresine aktardı;

OKU; Kolomb Dünya Fuarı

• David Lindsay muhteşem Arcturus’a Yolculuk kitabında hayal ötesi bir yolculuğa çıkarır. Isaac Asimov, Stanislaw Lem, Douglas Adams Arcturus’u konu edinen yazarlardan.
• Antik Roma’da Arcturus Yıldızı fırtınalı hava ile ilişkilendirilmiş. Sümer tabletlerinde de Enlil ile Arcturus ilişkisi görülür. (Enlil gök olayları ile ilişkilendirilen tanrı.)
• Arcturus,
  Inuit dilinde Uttugalualuk,
  (yaşlı adam),
  Japonya’da Buğday Yıldızı,
  Çin’de Büyük Boynuz,
  Weilwan Guembila(kırmızı),
  Sanskrit dilinde Swati (yararlı),
  Mi’kmaq Kookooqwéss (baykuş),
  Arapça’da Kuzeyin Bekçisi, Cennetin Koruyucusu
• Arcturus Hawaii’de Hoku-le’a (sevinç yıldızı) olarak biliniyor. Tahiti halkı, Arcturus’u cenentin 10 yıldızından biri olarak görüyor. Arcturus’a “Ana-tahua-taata-metua-te-tupu-mavae” adı verilmiş. Cennetin sabit bekçisi gibi bir anlamı var.
• Arcturus, Denebola ve Spica yıldızları ile ilkbahar üçgeni oluşturuyorlar. Simak, Spica ve Arcturus’ın genel adı. Baharın gelişi ile yükselirler ve Denebola ile Bahar Üçgeni’ni oluştururlar. Bahar gelirken Güneş battıktan sonra doğuda bakın.

• Simak yıldızları baharın müjdecisi olarak biliniyor. Nurlu yıldızlar demek. Spica (Başakçı) ve Arcturus’a Sumak daha kolay olacaktır. Konuyu dallandırıp budaklandırıp cemre düşmesinin tarihsel arka planına da bağlardım ama onu başka zaman yazayım.
• Arcturus Yıldızı ile ilgili bir de meşhur bir efsaneyi yazayım. Dionysos, misafirperverliği için Icarus’a şarap hediye etmiş. Iracus’da bu şarabı yeni tanıştığı çobanlara ikram etmiş. Çobanlar sarhoş olunca zehirlendiklerini düşünmüşler.
• Çobanlar Icarus’u öldürmüş. Icarus’un kızı Erigone ve köpeği Maera bu manzara karşısında kederden kendilerini öldürmüş. Dionysos çobanlara öfkelenip tüm Atina’yı veba ile cezalandırmış. Daha sonra Icarus, Erigone ve Maera’yı gökyüzüne yollamış. (Hawaii efsanesini yazacaktım. Onu hatırlatın, mutlaka yazayım.)
• Çoban Takımyıldızı, bilinen evrendeki en büyük boşluklardan birine de ev sahipliği yapıyor. Bu boşluk (Bootes Void) 250/350 milyon ışık yılı büyüklüğünde. Bu boşlukta normalde ~10 bin galaksi olması gerekirken sadece 60 galaksi tespit edilebildi.

• Eğer ki Dünya, Boötes Boşluğu’nda olsaydı 1960’lara kadar evrende galaksiler olduğunu bilmezdik. Ürpertici bir boşluk.

• Boötes Boşluğu ne olabilir? Kimi teorisyenler Dyson küresi olabileceğini söylüyor. Orada hiçbir şey göremememizin sebebi devasa bir küre mi? (Dyson küresi, bir yıldızın çevresindeki, onun muazzam miktardaki ışığından yararlanmak için tasarlanmış devasa bir küre)
• Dyson küresi yapabilecek bir uzaylı ırkı varsa bu Boötes Boşluğu’ndan daha ürpertici olurdu. Basit ve mantıklı bir açıklama da şu: Evrendeki minik boşlukların zamanla daha büyük boşluklar meydana getirmesi.
• Çoban Takımyıldızı ilkbaharda kuzeydoğudan doğuyor. Muazzam muhteşem Arcturus’u ve rokete benzeyen şekli ile hayran bırakıyor. Tamam uçurtmaya da benziyor 🙂

• Sabrınız için teşekkür ederim. Arcturus sana da.