Vaka ve Ölüm Artış Hızı | Subjektif Sonuçlar | Koronavirüs

Bakanın açıklamasını dinledikten sonra şunları söyleyebilirim: sayılardan subjektif sonuçlar çıkarmakla bu salgınla baş edilmez.

Dr. Fahrettin Koca; Vaka sayısı artış hızı, test sayısındaki artışa rağmen sabit kalma eğiliminde. Şifa bulan hasta sayısı giderek büyüme gösteriyor. Solunum desteği ve yoğun bakım ihtiyacında artış hızı düşük seyrediyor. İki gücümüz var: Tedbir, tedavi. Gücümüzü kullanalım.

• Yapılan, belli verileri muğlak şekillere sokarak olası senaryolardan durumun ciddiyetini en az göstereni seçmek. Bu, veriyi yanlış okumak anlamına geliyor. Vaka ve ölüm artış hızındaki düşüşe vurgu yapılıyor. Türkiye’de vaka sayıları ve ölüm hızı artıyor, azalmıyor.
• Vaka artış hızını hesaplamak için her gün artan vaka sayısını bir başka parametreye oranlamak gerek. Bu parametre genelde test sayısı oluyor. Ancak bu doğru değil. Az test = az vaka. Ya da 1 kişiye birden fazla test yapabilirsiniz ama o kişiyi sadece 1 kere vaka sayabilirsiniz
• Vaka artış hızını bir önceki güne oranlamak da birçok hesaplama hatasını yaratacağı için çok akılcı değil. Vaka ve ölüm artış hızları bu anlamda güvenilir şekilde oranlanabilen veriler değil. Tüm dünyada böyle. İniş çıkışlar yaşanıyor. Kontrol söylemi için henüz erken.

• Bir başarı öyküsü anlatılıp bu da filyasyona bağlandı. Bu, vakanın kaynağını ve çevresini bulmak, orada vaka takibi yapmak. Bunu dünyada en iyi yapan ülke Almanya ve salgının başından itibaren bu gerçekleştiriliyor. Doğru karantina ile birleşince etkili bir yöntem. Doğru.
• Almanya’da ilkinden 5 hafta sonra 60bin vakaya ulaşılmıştı. Etkili önlemlere rağmen şu anda Almanya’da toplam vaka sayısı 130 bin. Aktif 60bin, iyileşen 68bin, ölüm 3272. kapanan vakalarda ölüm %5.
• Türkiye’de ilkinden dört hafta sonra 60 bin vakaya ulaşıldı. Şu anda 65bin vaka var, iyileşen 4800, ölüm 1400, aktif 58bin. Kapanan vakalarda ölüm oranı %22.6. Yani vakaların ele alınması ve ölümlerin önlenmesinde bir başarı hikayesi şu anda eldeki verilerle mevcut değil.

• Üstelik geçen Cuma ve Pazartesi yaşanan toplu birikmelerin etkisi yok sayılıyor. Aktif vakalar 58 bine ulaştı ve bunların nasıl sonuçlanacağını öngörmek mümkün değil. Bunun yanında salgın önlenmiş demek için aşağı yönlü bir ibare olması gerekiyor.
• Bakan, 4. haftada en fazla vaka hızına ulaştık bu konuda da öndeyiz, vaka artış hızında azalma yaşıyoruz diyor. Bu hesaplamaya dair net bir veri paylaşılmadı. Verilen sayılardan da bu sonuç çıkmıyor. Mesele vakaların artması. Her gün bildiğimiz 4000’den fazla yeni vaka geliyor.
• Gerekli şüpheli hastaların tanımlanmasının doğru yapılmadığı, testlerin gereken kişilere uygulanmasında eksikler olduğu, ölen ve sonradan pozitif olduğu belirlenen kişilerin yakınlarına vaka takibi uygulamalarında eksiklikler olduğuna dair bilgiler ortaya çıkıyor.
• Hatalı argüman şu: “Türkiye’de vakalar artmasına rağmen yoğun bakıma alınan hasta sayısında artış yok”. Yoğun bakımdaki kaç hastanın yaşamını yitirdiği, onların yerine kaç yeni hasta geldiğine dair bir veri açıklanmıyor. Ayrıca son üç günde entübe hasta sayısı: 978, 1063, 1087.
• Gerçek durum nedir? Vaka ve ölüm sayıları artıyor, toplumda virüsün yayılması da artıyor olabilir. Azaldığına dair bakanın sözünden başka hiçbir istatistiki veri önümüze konmadı. Yeni bir dalga geçen hafta sonu oluşturuldu, bunun etkileri ileride görülecek ve bu göz ardı ediliyor.