Türkiye Suriye İlişkileri

910 kilometrekare ile en uzun kara sınırını komşumuz olan Suriye ile ilişkilerimiz Hatay, Su, PKK’ya Suriye tarafından verilen destek sebebiyle hep inişli çıkışlı oldu.

• Suriye, Öcalan’a ilk kucak açan devlet oldu. PKK kadroları Temmuz 1979’dan 1998 sonbaharına kadar Suriye’de El Muhaberat tarafından eğitildi. Hastalarını tedavi ettirdi.
• Ekim 1998’de PKK’nın şiddet eylemleri sebebiyle dönemin KKK Orgeneral Atilla Ateş, Hatay’da “İyi niyetimize karşılık alamazsak her türlü tedbiri almaya hak kazanırız. artık sabrımız kalmadı.” dedi. Türkiye ve Suriye savaşın eşiğinde geldi.
• Bu sert ifadeler sonrası Öcalan ve PKK’nın lider kadrosu Suriye’den çıkarıldı. 20 Ekim 1998’de Adana Protokolü’nün imzalanmasından sonra Türkiye-Suriye ilişkileri karşılıklı hızlı bir gelişme sürecine girdi.
• 2000 yılında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, ilk yurt dışı ziyaretini Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad’ın cenaze törenine katılmak için yaptı. Sonrasında da Suriye Başkan yardımcısı Abdülhalim Haddam Ankara’yı ziyaret etti.

• Suriye’de Temmuz 2000’de başlayan Beşşar Esad dönemi ve Türkiye’de 2002 yılında başlayan Akp dönemi ile birlikte karşılıklı üst düzey ziyaretler hız kazandı. Komşularla sıfır sorun politikası benimseyen AKP, bu çerçevede Suriye ile ilişkilere özel önem verdi.
• Beşşar Esad’ın 2004 yılında Türkiye’yi aynı Erdoğan’nın Şam’ı ziyaret etmesi ile ikili ilişkiler en üst seviyeye çıktı. Bu ziyaretler Suriye’nin bağımsızlığından sonra tarihte ilkti.

• Ahmet Necdet Sezer, Nisan 2005’te Suriye’yi ziyaret etti. Ocak 2007’de Türkiye ve Suriye arasında serbest ticaret anlaşması yürürlüğe girdi. 3 Nisan 2007’de Halep Stadı’nın açılışında “Al İttihad-Fenerbahçe” karşı karşıya geldi. Karşılaşma 2-2 sona erdi.

• Bu dönemde sıklaşan karşılıklı üst düzey ziyaretler ve gelişen siyasi ilişkilerin yanı sıra ticaret, kültür, turizm, güvenlik, gümrük, ulaştırma,tarım gibi birçok alanda ortak projeler geliştirildi. Ağustos 2008’de Beşar Esad ve eşi tatil için bodrum’a geldi.
• 27 Nisan 2009’da ortak bir tatbikat düzenlendi. Genelkurmay başkanı Başbuğ, tatbikata ilişkin “İlk olması açısından önemlidir” ifadesini kullandı. 2009 yılında iki ülke arasındaki vizeler kaldırılırken ortak bir bakanlar kurulu toplantısı da yapıldı.
• Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 15 Mayıs 2009’da Şam’a bir ziyaret düzenledi. Bu ziyaretten bir yıl sonra 8 Mayıs 2010’da Esad Türkiye’yi bir kez daha ziyaret etti.
• 15 ağustos 2010 tarihine Erdoğan, Gaziantep’te yaptığı bir konuşmada “Biz geldik Esad kardeşimle oturduk. iki ülke arasındaki meseleleri konuştuk, istişare ettik, müzakere ettik ve Türkiye ile Suriye’yi bölgenin iki kardeş, iki dost ülkesi haline getir” dedi..
• 17 Ocak 2011’de Erdoğan Suriye’ye ziyarette bulundu. Bu ziyaretten 9 gün sonra 26 Ocak 2011’de Arap baharı kapsamında Suriye’de de eylemler başladı. 15 mart 2011 Suriye’deki iç savaşın başlangıcı olarak kabul edildi.
• 6 Ağustos 2011’de Erdoğan,“Biz Suriye konusunu bir dış mesele olarak, bir dış sorun olarak görmüyoruz. Suriye meselesi bizim bir iç meselemizdir. Çünkü bizim Suriye ile 850 kilometre sınırımız var, akrabalık, tarih, kültür bağlarımız var. Gereğini de yapmak durumundayız.’’ dedi.
• 9 Ağustos 2011’de Davutoğlu ve Esad görüştü. Gazeteler Esad’ın bu görüşmede“Osmanlı padişahlarının dönemi kapandı. Suriye Arap kimliği yerine bir kez daha Osmanlı’nın içinde yer almayı asla kabul etmeyecek. Ankara bir kez daha Arap dünyasının karar merkezi olamaz” dediği yazdı.
• 15 ağustos 2011’de Davutoğlu, “eğer operasyonlar durmazsa bundan sonra bu süreç üzerinde atılacak adımlar konusunda konuşulacak bir şey de kalmaz” ifadelerini kullandı.
• Davutoğlu, Ekim 2011’de ak parti kızılcahamam kampında, Esad’ı kast ederek “Halkına zulmeden kimseyle ittifak yapmayız.” dedi. Kasım 2011’de Türkiye’nin Suriye’ye uyguladığı 9 maddelik ekonomik yaptırım paketi açıkladı.
• Erdoğan, 2012’de Esad’ın tatil için gelişine ilişkin “Esad’la tatil yapmadım, sadece davet ettim” dedi. Mart 2012’de Türkiye’nin Şam büyükelçiliği kapatıldı. 22 haziran 2012 günü Türk uçağı Akdeniz’de düşürüldü.
• Erdoğan 26 Haziran’da “uçağımız hata sonucu değil kast-ı mahsusa ile hasmane bir tutumla hedef alınmıştır.” ifadelerini kullandı. olay sonrası, Türkiye Suriye’ye karşı angajman kurallarını değiştirdi.
• 11 Şubat 2013’de Özgür Suriye Ordusu kontrolündeki Türkiye-Suriye sınırında bulunan Cilvegözü Sınır Kapısı’nda gerçekleştirilen bombalı araç saldırısında dördü Türk vatandaşı olmak üzere on dört kişi öldü, otuz kişi yaralandı.
• Suriye rejimi de, Türkiye’nin muhalif unsurlara para ve silah yardımı yaptığını yönelik iddialarını yüksek sesle söylemeye başladı. 11 Mayıs 2013’de Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde bombalı 2 araç patladı. Patlamada 5’i çocuk 52 kişinin hayatını kaybetti, 130 kişi de yaralandı.
• 24 ağustos 2016 tarihinde Fırat kalkanı harekatı başlatıldı. Erdoğan, 29 kasım 2016’da “devlet terörü estiren zalim Esed’in hükümranlığına son vermek için biz oraya girdik” ifadelerini kullandı.
• Suriye’deki çatışmalar bir süre sonra İran İslam Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin aktör olduğu bir döneme evrildi.
• 5 ocak 2017’de Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Hürriyet Gazetesi’ne “Baştan beri Suriye politikasının büyük yanlışlarla dolu olduğuna inananlardanım.” diye demeç verdi.
• Suriye’deki ateşkesin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran 22 kasım 2017’de Soçi’de bir görüşme gerçekleştirdi. Putin, Erdoğan ve Ruhani arasındaki görüşmede Suriye’deki gerilimi azaltma bölgeleri’nin ülkenin egemenliğini, birliğini ve bütünlüğünü bozmaması gerektiği belirtildi.
• Üst üste yapılan toplantılar. Peşpeşe gelen şehit haberleri. İşte Türkiye’nin dokuz yıllık Suriye politikasını özeti. İktidarın Suriye politikasında ki başarısızlığının şüphesiz bir çok sebebi vardır.

AMA EN BÜYÜK SEBEP İKTİDARIN PARALI ULEMASI TARAFINDAN YANLIŞ YORUMLANAN BAZI DİNİ BİLGİLERDİR.