Küresel Odak Kayması

Düz mantıkla açıklamak gerekirse; Bölgesel krizleri küresel kriz haline getiren ve çatışmaları derinleştiren yegane şey küresel güçlerin çatışmalara taraf olmasıdır. Ortadoğuyu yıllardır çıkmazlara sokan da budur. Libya krizi ise bu manada bir miladı temsil ediyor. Şöyle ki;

• Uzun yıllar sonra ilk defa bir bölgesel güç (Türkiye) ortadoğudaki bir çatışmanın seyrini küresel güçlere rağmen kendi lehine degistirdi. Henüz bir sonuc yok tabiki ama şuanki ilerleme bile küresel güçlerde bir odak kaymasının arefesinde olduğumuzun net göstergesi.
• Türkiyenin Libya başarısını, sadece küresel güçlerin kendi dertleriyle uğraşması sonucu doğan fırsatın değerlendirilmesine bağlamak çok sığ kalır. Keza ABD, coronaya, siyahi eylemlere ve ekonomik çalkalanmalara ragmen libyaya yön verecek güce gayet muktedir.
• Rus ekonomisinin mihenk taşı doğalgazın söz konusu olduğu Libyada Ruslar sadece paralı askerlerini göndermekle yetiniyor. Çok daha fazlasını Suriyedeki gibi yapabileceklerken. Demek ki hem ruslar hemde ABD odaklarını ve enerjilerini kendileri için daha önemli bir yere saklıyor.
• Bu önemli yer iki taraf için de Güneydoğu Asya. Eğer ABD güneydoğu asyadaki istikrarı bi şekilde bozamazsa çin küresel ekonomide cüretkar yayılmasına son sürat devam edecek.İstikrar bozulmalı.Odaklar sınırdaki çatışmaya yönelmeli ki Çin Afrika yada G.Amerikaya kafayı kaldıramasın.
• Bu mevzu çok ama çok önemli. 20. yy’da ABDli Spykman yada Huntington gibi teorisyenlerin iddia ettiği ve küresel merkezin Orta ve Güneydoğu Asya olduğu teoriler hayata geçiyor.
• Trump’ın gecen günlerde söylediği “Ortadoğunun bin yıllık çıkmazlarına ABDnin vakti yok” minavlindeki, sözü ve yine bir yıldır ara ara söylediği ortadoğudan çekilmeyi işaret eden sözleri de buna bi işaret. Peki bizim için bu “küresel odak kayması” ne anlama geliyor ?
• Devletler sorunlarını önce diplomasi ile sonra (varsa) ekonomik güç ile son olarak da askeri gücü devreye sokarak çözerler. Bu güç kullanımı sırası, sorunun önemine göre bi noktada kalabilir.
• Örnegin; ABD İrana yıllarca ekonomik yaptırım uyguladı ama İran bildiğini okumaktan vazgeçmedi. Abd yıllarca olayı askeri müdahale boyutuna taşımadı. Abdnin iran üzerindeki çıkarı askeri müdahaleyi gerektirecek kadar mühim olsaydı emin olun bu çoktan olurdu.
• Yani önümüzdeki süreçte Türkiye, bölgesel konularda tıpkı libyada olduğu gibi daha cüretkar adımlar atabilecek. Bu coğrafyanın farklı yerlerinde kendi çıkarı için müdahale boyutunu, diplomasiden öteye ekonomik ve askeri olarak kullanacak.
• Bunun temel sebebi ise flood’un başında belirttiğim küresel odak kaymasıdır. Libayada Kaddafiyi düşürmek için askeri mudahale yapılmıştı ve NATO uçakları Kaddafiye ait noktaları bombalamıştı. Bugün ise NATO sadece Türkiyeyi kınıyor. 🙂
• Allah devletimize içerdeki hainleri temizlemeyi ve mazluma umut olmak için bu coğrafyada daha fazla soz sahibi olmayı nasip etsin inşallah.