YGS ve KPSS de anlatım bozukluğu; ”-Erdoş, deli gibi çalıyor ayrıca çok çalışıyordu!”

YGS ve KPSS de soru gelen konulardan biri de anlatım bozukluğu. Flood bitince full çekeceksiniz. Anlamsal ve Yapısal olarak 2’ye ayrılır.

A) Anlamsal Bozukluklar;

• (1) Gereksiz sözcük kullanımı. Örnek 1; ” -Erdoş, örtülü ödeneği hemen çalıverdi.” Hemen ve Çalıverdi aynı cümlede fazladır. Örnek 2; “-Erdoş, Reza ile yaklaşık 102 milyar 775 milyon 663 bin $ kara para akladı.” Buradaki yanlışlık ise yaklaşık denmiş ama küsurat var?
• (2) Anlamca çelişen sözcük kullanımı. Örnek ; “-Erdoş, çaldığı para ile hayır işi yaptı.” Çalınan para ile Hayır yapmak aynı cümlede çelişir.
• (3) sözcüğün yanlış yerde kullanılması. Örnek; “Hırsızlıkta bizi dört Akpli bakan temsil edecek.” Sıralama hatası Akpli 4 bakan ile düzeltilir. Örnek 2; “Çok fazla devlet içinde yolsuzluk yapan var. ” Burada da çok fazla ifadesi, devlet içinde dedikten sonra gelmeliydi.
• (4) Deyimin yanlış yerde kullanılması. Örnek ; “-Erdoş, yolsuzluklara göğüs gerdi.” Burada göğüs germek yerine, göz yummak deyimi getirilmeliydi.
• (5) Mantık sıralama hatası. Örnek; ” -Erdoş mu? Bırak başkan olmayı, muhtar bile olamaz.” Sıralamada Başkan Olmak sonda yer almalıydı.
• (6) Yanlış anlamda sözcük kullanımı. Örnek 1; “-Erdoş’un yalan söylemekteki yeteneği azımsanamaz!” Doğru ifade olması içim, küçümsenemez olmalıydı. Örnek 2; ” -Reza Zarrap, Bakan ücretlerinin yüksekliğinden dert yanıyordu.” Burada da ücret değil, fiyatından dert yanıyor olmalıydı.
• (7) Anlam belirsizliği. Örnek ; “Gazeteci adam, diplomasının sahte olduğunu söyledi.” Burada kimden bahsediliyor belli değil, o mu Erdoş mu?

B) Yapısal Olarak bozukluklar;

• (1) Özne yüklem uyumsuzluğu. Örnek 1; ” -Bakanlar ne de güzel çalıyorlar.” Hata şurada, özne ve yüklem ikisi aynı anda çoğul olmaz. Örnek 2 “-Erdoş’tan herkes tiskiniyor, TV de bile görmek istemiyor.” Burada hata TV de bile görülmek istenmeyen özne yok, Erdoş’u eklenmesi şart.
• (2) Eklerle ilgili hatalar. Örnek ; ” -Erdoş kimini KHK ile attığını, kimini ise haraca bağladığını görüyoruz.” Hata, Erdoş’un olarak düzeltilir.
• (3) Öğe eksikliği. Örnek ; ” -Ben Erdoş’a tapar hatta ıstırırım.” Buradaki hata ise, “Erdoş’a tapar hatta Erdoş’u ıstırırım” şeklinde düzeltilebilir.
• (4) Yüklem eksikliği. Örnek ; ” -Cübbelinin kaliteli bir g*t olduğu konusunda dün de, bugün de eminim.” Dün de.. emindim eklenmeliydi.
• (5) Tamlama yanlışlığı. Örnek ; ” -Erdoş özel ve genel hayatı tapeledik dedi.” Özel hayat ve Genel hayatı tapeledik şeklinde hata giderilebilir.
• (6) Bağlaç yanlışlığı.. Örnek ; ” -Erdoş deli gibi çalıyor ayrıca çok çalışıyordu.” Burada bağlaç “ama veya fakat” olmalıydı. Ancak yanlış ifade.
• Bazı hatalar noktalamadan kaynaklanabilir. “-Hırsız Erdoş’u görünce kaçmaya başladı.” Burada özne eksikliği görünüyor, kim kaçtı belli değil.
• Virgül koyun. “-Hırsız, Erdoş’u görünce kaçmaya başladı.” Özne eksikliği giderildi. Fakat mantık hatası oldu. Hırsız Erdoş’tan niye kaçsın?

Bu Konu,Taner Özsoy‏ @gidinbasimdan Kullanıcı adıyla paylaşımlar yapan, bir Twitter hesabının, paylaşımlarından derlenerek oluşturulmuştur…