Laocoön ve Oğulları

Laocoön ve Oğulları; Troya Savaşı sırasında Yunanlılar, içine askerlerini sakladıkları tahta atı şehrin surları önüne bırakır. Bir rahip olan Laocoön tuzaktan şüphelenip atın surların içine alınmamasını önerince, tanrıların gönderdiği yılanlar rahibi ve iki oğlunu öldürürler.

• Ünlü Romalı şair Virgilius Aeneis Destanı’nda Laocoön’u şöyle konuşturur: “Ata güvenmeyin Troyalılar! Her ne olursa olsun, Yunanlılardan korkarım, hediyeyle gelseler bile…”
• Bu deyiş, dostça bir tavır takınan düşmanlara karşı dikkatli olunmalıdır anlamında, İngilizce’de hala kullanılmaktadır: “Beware of Greeks bearing gifts – Elinde hediye olan Yunanlılardan sakının.”
• Bu sözün benzeri, Yunanistan’ın iflasından sonra ötelenen borçlarını ödemesine kuşkuyla yaklaşan ekonomistler tarafından da kullanılmıştı: “Elinde senet olan Yunanlılardan sakının.”
• “Türkiye’de yıllardır aynı hırsızları görmekten sıkıldık, ah nerede o eski hırsızlar!” diyen okuyucularımız için ise, The Economist dergisinin Uzan-Motorola davasını konu eden haberini örnek verebiliriz: “Elinde telefon olan Türklerden sakının.” https://t.co/SaUkIcPK5F

Şimdi heykelimize bakalım…. Laocoön ve Oğulları, M.Ö. 50, Vatikan.

• Heykelin yapılış tarihi konusunda farklı tahminler vardır, bunlar M.Ö 200’den M.S 70’e kadar değişir. Eleştirmenlerin üzerinde anlaştığı nokta ise heykelin sanat değeridir… Gerçekten heykele baktığımızda kusursuz bir sanatçılıkla karşı karşıya olduğumuzu hemen anlıyoruz.
• İnsan bedeninin tanınmasında büyük gelişme yaşandığı açık… Baba Laocoön’un kaslı vücudu hem kendi başına etkileyici hem de çocukların masumiyetini simgeleyen cılız, çelimsiz bedenleriyle güçlü bir karşıtlık oluşturuyor.
• Babanın açık ağzı ve kırışmış alnıyla güçlendirilen yüz ifadesine, biçimsiz şekilde kıvrılan vücudu eklenince, çekilen fiziki acının boyutlarını zihnimizde canlandırmamız kolaylaşıyor.

• Heykelin başarısı yalnızca bunlarla sınırlı değil. Zaman, heykel boyunca soldan sağa, geçmişi-şimdiki zamanı-geleceği gösteren bir film şeridi gibi gözlerimizin önünden akıyor.
• Soldaki çocuk öldürülmüş; tanrıların gönderdiği yılanlarla umutsuzca mücadele eden babanın bedeni hayvanın ısırmasıyla kasılmış -yılanın Laocoön’u sol tarafından ısırmasına dikkat- ;
• Ayaklarına yeni yeni dolanmaya başlayan yılanlardan sol eliyle kurtulmaya çalışan sağdaki çocuğun yüzündeki korku ifadesi ise önce babasının sonra da kardeşinin durumuna düşeceğine işaret ediyor.
• Bu heykel 1506’da Roma’daki kazılarda tekrar gün yüzüne çıkartıldığında, bazı eleştirmenlerce tüm zamanların en büyük sanatçısı kabul edilen Michelangelo da oradaydı. Heykelin hem Michelangelo hem de yüzyıllar boyunca sayısız heykeltıraş, ressam, yazar, vb. üzerinde derin bir etkisi oldu.
• Pek çok müzede bu heykelin reprodüksiyonlarına rastlayabilirsiniz, bunlardan biri de Amsterdam’daki Rijksmuseum’un girişindedir. (Pazar gunu yayinlanacak Bati Resim Tarihi yazi dizisinden) Laocoön ve Oğulları, 1699, Rijksmuseum, Amsterdam.