Coğrafi keşiflerin doğu-batı ekseninde gidip gelmesinin seyri!

Coğrafi keşiflerin doğu-batı ekseninde gidip gelmesinin seyri (flood)

Avrupalı denizcilerin en büyük amacı Afrika kıyılarında yaptıkları gibi Hint Okyanusu civarında da koloniler oluşturarak ticari yolları ele geçirip siyasi ve ekonomik başarılar elde etmekti.

Portekizliler ve İspanyollar en iyi denizcilerinin öncülüğünde Afrika kıyılarını takip ederek Hindistan’a ulaşma hedefi güdüyorlardı. Resimdeki Vasco da Gama gibi elit denizciler üst resimdeki rotayı takip ederek Hindistan’a vardılar ama istedikleri sonuca varamadılar.

15 ve 16. yüzyıllardaki doğu seferlerinin başarısızlık nedenlerini -kabaca- şöyle sıralayabiliriz:
Bölgede Çinliler, Hintliler, Malaylar gibi büyük bölgesel otoritelerin bulunması.
Bölgedeki kadim yerleşik kültürlere karşı kültürel emperyalizm ile üstünlük sağlanamaması.
Avrupalıların Hint denizinde birbirleriyle mücadeleye girip enerjilerini boşa harcamaları.
Bölgede kalıcı bir üs edinememeleri(coğrafi mesafe çok uzak olduğu için üs olmazsa olmaz)
O tarihlerde doğu toplumlarına teknolojik üstünlük sağlayamamaları (sebebi)
O tarihlerde askeri teknoloji alanında dünyanın neredeyse tamamında eşitlik olmasa da yakınlık söz konusu. Dünya’da yaygın kullanılan 2 tür farklı tüfenk var. Biri İspanyolların diğer Osmanlıların. Öyle ki; Çin, sipariş ve inceleme için Osmanlı’dan tüfenk kataloğu istiyor.
Tam o tarihlerde 2. sınıf diyebileceğimiz kimsenin pek sevmediği Kristof Kolomb gibi denizciler daha düşük seviyedeki desteklerle Batı’dan Hindistan’a ulaşmak için yola çıkıyorlar. Ama Takdir-i İlahi -en üst resimde gösterildiği gibi- ilk başta Bahama adalarına ulaşıyorlar.

Bahamalar ve civarındaki adaları kolonileştirip yollarına devam ediyorlar. Bu sefer Amerikan ana kıtasına ulaşıyorlar. İşte Doğu seferlerini 200 yıl askıya alan olay; Amerika’nın keşfi gerçekleşmiş oluyor. Peki neden Batı seferleri başarılı oluyor ve Doğu askıya alınıyor ?

Amerika kıtasında büyük bir otorite boşluğu var.
Karşılarında askeri teknoloji alanında aşırı geri bir toplum var. (adamlar demiri bile işleyememiş hala)
Kıta çok geniş olduğu için birbirleriyle cedelleşmeyip ayrı ayrı yerlerde koloniler kuruyorlar.
Peki neden 19. yüzyılın başında 200 yıl sonra Avrupalılar tekrar Doğu’ya yönelmiştir ve bu sefer başarılı olmuşlardır ?
En büyük 2 sebep;
Amerika kıtasındaki bağımsızlık hareketleri.
Sanayileşme sonrası Doğu toplumlarına karşı gelinen bariz teknolojik üstünlük.

Bu Konu, @ibnulEsir Kullanıcı adıyla paylaşımlar yapan, bir Twitter hesabının, paylaşımlarından derlenerek oluşturulmuştur…